Çocuk Gelişiminde Babanın Anlamı
Baba, çocuğun dış dünyaya açılan kapısıdır. Anne ile bebek arasındaki
ilişkiye babanın, yani üçüncü kişinin eklenmesiyle çocuğun zihninde
“başkaları” ve “sosyal yaşam” kavramları gelişmektedir. Çocuklar anne
ile temel güven duygusunu, baba ile de toplumsallaşmayı, yani sosyal
normlara uymayı, paylaşmayı ve problem çözmeyi öğrenirler. Çocuk ilk
olarak, annesini baba ile paylaşmayı öğrenir. Yaşamın ilk yılarlıda
çocuğun zihninde “annemle ben bir bütünüm” fantezisi bulunur. Çocuk
babanın varlığını fark etmesiyle birlikte annesinin başkalarıyla da
ilişki içerisinde olduğunu kavrar. Bunun sonucunda tüm duygusal
yatırımını anneye yapmaktan vazgeçer. Böylece, bu vazgeçiş ile birlikte
çocukta, başkalarını sevebilme kapasitesi de gelişmeye başlar. Baba, bu
ilişkide ne kadar aktif olursa, çocuk da başkalarının varlığını o kadar
hızlı kabullenmeyi öğrenir.
Erkek çocuğun baba ile özdeşim kurabilmesi, cinsel gelişimi ve
toplumsallaşması açısından değerlidir. Psikoseksüel gelişim kuramına
göre erkek çocukları 3 yaş civarında babanın yerini alıp annenin tek
sevdiği olmak isterler. Ancak baba ile rekabet gücüne sahip
olmadıklarından babayı bir engel gibi algılayarak kıskançlık
duyabilirler. Annelerine olan sevgilerinden dolayı babanın onları
cezalandıracağından korkabilirler. Daha sonra ise babanın daha güçlü
olduğunu fark edip onunla özdeşleşerek, bu süreci atlatırlar. Sağlıklı
olan, bu sürecin bu şekilde sona ermesidir. Bu süreçte bir takılma
yaşanırsa, cinsel kimlik edinme sürecinde sıkıntılar görülebilir.
Kız çocukları içinse baba hayatlarında tanıdıkları ilk erkektir. Bu
nedenle baba ile kurulan ilişki, gelecekte karşı cinsle kurulacak
ilişkilerin kalitesini ve şeklini belirlemektedir. Kız çocukların
genelde babalarına benzeyen erkekleri eş olarak seçtikleri biliniyor.
Örneğin babasını fazlaca idealize eden ve çok fazla yakın bir ilişkide
olan kız, ilişkilerinde hep babası gibi birini arıyor ama asla onun gibi
birini bulamıyor. Bunun yanında babasından yeterli ilgi ve sevgiyi
göremeyen kızlar ise ilişkilerinde, kendilerinden yaşlı ya da daha olgun
erkekleri tercih edebilir; babalarından bulamadıkları ilgi ve şefkati
bu yolla telafi etmeye çalışabilirler.
Babanın varlığı, çocuğa uyaran yönünden daha zengin bir çevre
sağladığından çocukta zeka gelişimine katkıda bulunur. Çocuklar 6. aydan
itibaren babalarının sesini, kokusunu daha net ayırt ederler. Anneyle
daha çok zaman geçiren çocuk için babanın eve gelişi ve çocukla
ilgilenişi yeni bir deneyim alanı sunmaktadır. Bununla birlikte, babası
ile ilişkisi iyi olan çocukların hem ders başarısı artmakta hem de okul
dışı sosyal yaşantıları daha olumlu etkilenmektedir.
Babasıyla ilişkileri iyi olan çocuklar, kendine güveni yüksek ve
kendini rahatça ifade edebilen yetişkinler olmaktadırlar. Babanın ilgi
ve desteğini hissetmek, çocuğun kendi performansına ve yapabileceklerine
olan inancını, başarı duygusu ve girişkenliği arttırmaktadır.
Babayla kurulan sağlıklı bir ilişki, ruh sağlığının tamamlayıcısıdır.
Babayla iyi iletişimin hem çocuklukta hem de yetişkinlikte; psikolojik
sorunlara karşı koruyucu etkisi mevcuttur. Babanın sevgisi ve desteği,
çocuğun kendini daha güçlü hissetmesini, stresle daha etkin bir
şekilde başa çıkabilmesini sağlar.
Özetle, çocuk gelişiminin birçok alanında baba, anne kadar önemli bir
role sahiptir. Ayrıca anne ve çocuk arasındaki ilişkide, babanın
varlığı, bir denge unsuru olarak da işlev görmektedir
Çocuğunuzun hayatında koşulsuz sevginiz ve içten rehberliğinizle varlık
göstermeniz dileğiyle, tüm babaların Babalar Günü kutlu olsun.
Bir cevap yazın